„Szkoła wolna od dyskryminacji”
Bezsilność i niezdolność do podejmowania decyzji mających zmienić sytuację życiową to przejawy wykluczenia społecznego. Uczeń zagrożony wykluczeniem w przyszłości może to być potencjalny dorosły bez wykształcenia, pozbawiony możliwości pracy i zarobku. Może stanie się on rodzicem, którego dziecko trafi do naszej szkoły. Szacuje się, że co piąte dziecko w Polsce jest zagrożone wykluczeniem społecznym. Zjawisko wykluczenia społecznego warunkuje wiele czynników i dotyczy różnych obszarów życia społecznego. Zagrożenie wykluczeniem pojawia się w sytuacji, gdy osoba nie może uczestniczyć lub zostaje pozbawiona możliwości aktywnego udziału w życiu społeczno-ekonomicznym, politycznym kulturalnym grupy. Badania wskazują, iż zjawisko wykluczenia społecznego dotyczy coraz większej liczby dzieci i młodzieży, które nie mają możliwości właściwego funkcjonowania i edukacji w grupach rówieśniczych, nie osiągają sukcesów adekwatnych do potencjału rozwojowego, co w dalszej perspektywie może prowadzić do deprywacji potrzeb i narastania problemów. Wykluczenie uniemożliwia pełne uczestnictwo w życiu społecznym z racji biedy, braku podstawowych kompetencji i niskich szans edukacyjnych lub w wyniku dyskryminacji.
Zachowania wskazujące na wykluczenie społeczne ucznia.
Sprawdź jak rozpoznać, że uczeń może być ofiarą wykluczenia społecznego.
Zachowania rówieśników wobec ucznia:
- manifestowanie obojętności lub niechęci do drugiej osoby,
- wyzwiska, wyśmiewanie, obrażanie,
- stosowanie przemocy,
- izolowanie z grupy rówieśniczej,
- odmawianie praw, niechęć do wspólnych działań w grupie rówieśniczej.
Zachowania ucznia:
- zmiany w zachowaniu, obniżenie nastroju, nieadekwatnie gwałtowne reakcje, spadek koncentracji uwagi, choroby,
- spadek osiągnięć szkolnych,
- unikanie kontaktów rówieśniczych lub nadmierna chęć upodobnienia się wybranej grupie,
- ucieczki z domu, z lekcji,
- eksperymentowanie z substancjami psychoaktywnymi.
Reasumując, wykluczeniem społecznym nie są jedynie zagrożeni uczniowie wagarujący, mający trudności w nauce i sprawiający trudności wychowawcze, ale również ci cisi, wycofani, prawie niezauważalni. Ich trudności z czasem stają się dla nich nie do pokonania i zostają się główną przyczyną unikania szkoły, wagarów, a w konsekwencji skutkują porzuceniem szkoły, co ma wpływ na dalszą sytuację życiową tych uczniów. Dlatego tak ważne jest by nie bagatelizować żadnego przypadku trudności ucznia w szkole i zapobiegać wykluczeniu i marginalizowaniu uczniów w różnych obszarach życia szkolnego.
Informacje zebrał i uporządkował dla Was pedagog szkolny.